Ból pleców to dość częsta dolegliwość dokuczająca seniorom. Jednak osoby starsze zdają się ją akceptować i jej nie zauważać, na co wskazuje badanie przeprowadzone przez Agnieszkę Turkiewicz-Maligrandę oraz Joannę Maliszewską. Problemem jest także ograniczona aktywność fizyczna, która również nie sprzyja polepszeniu kondycji zdrowotnej. Efekt? Nieprzyjemne objawy tylko się pogłębiają. A nie muszą! Seniorze — sprawdź, jakie ćwiczenia na kręgosłup wykonywać, by nie czuć bólu!
Ból kręgosłupa wynika najczęściej z konkretnej przyczyny. Mogą nią być uwarunkowania genetyczne, choroby, a także brak dbałości o ergonomię podczas wykonywania czynności dnia codziennego. Jednak w niektórych przypadkach diagnostyka nie wykazuje źródła problemu. Wówczas mówi się o bólu funkcjonalnym, który ma charakter przewlekły, utrzymuje się przez długi czas i częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.
Głównymi przyczynami bólu pleców są choroba zwyrodnieniowa i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Oprócz charakterystycznych dla tych schorzeń dolegliwości bólowych osoby starsze borykają się z ograniczonym zakresem ruchu i trudnościami w jego zapoczątkowaniu. Do innych schorzeń kostno-stawowych należy osteoporoza, która powoduje ubytki w kręgach kręgosłupa i ich złamania.
Otyłość znajduje się wysoko na liście źródeł powodujących bóle kręgosłupa. Osłabione z racji wieku stawy są dodatkowo obciążone dużą ilością tkanki tłuszczowej. Nie pomaga również brak aktywności fizycznej — metabolizm spowalnia, a osoba starsza przybiera na wadze. Siedzący tryb życia wiąże się także z przykurczami mięśni kręgosłupa, które mogą powodować ból promieniujący do pośladków i nóg.
Wykonywanie codziennych czynności w nieprawidłowej pozycji dotyczy większości osób starszych. Niestety takie postępowanie wywołuje lub pogłębia dolegliwości mięśni i stawów. Aby tego uniknąć, wystarczą niewielkie i wdrażane stopniowo zmiany w postawie ciała, które pomogą wypracować zdrowe nawyki ograniczające bóle kręgosłupa.
Ćwiczenie nr 1: Połóż się na plecach i ugnij nogi. Ręce połóż pod głową, a łokcie skieruj na zewnątrz. Dociśnij odcinek lędźwiowy poprzez wciągnięcie brzucha. Spokojnie oddychając, przenieś obydwie nogi na lewą stronę i utrzymaj tę pozycję przez około 20 sekund. Wróć do pozycji wyjściowej i powtórz ćwiczenie na stronę przeciwną.
Ćwiczenie nr 2: Pozostań w pozycji leżącej. Zegnij prawą nogę w kolanie i dociskaj ją rękami w kierunku brzucha przez 10 sekund. Nie zapominaj o powolnym oddechu. Zrób to samo z udziałem prawej nogi.
Ćwiczenie nr 3: Ułóż ręce wzdłuż tułowia. Wykonaj wdech nosem i jednocześnie zepnij łopatki. Policz do 3, wypuść powietrze ustami i się rozluźnij.
Ćwiczenie nr 4: Przejdź do klęku podpartego. Nie unoś głowy – niech będzie przedłużeniem kręgosłupa. Wyciągnij jak najdalej prawą rękę przed siebie. Wytrzymaj w tej pozycji 15 sekund, pamiętając o oddechu, a następnie zmień rękę.
Ćwiczenie nr 5: Przyjmij pozycję siadu klęcznego (na stopach). Robiąc wdech, wznieś ręce ku górze, a następnie z wydechem przejdź do skłonu tak daleko, jak potrafisz. Utrzymaj pozycję przez 10 sekund.
Ćwiczenie nr 6: Stojąc w lekkim rozkroku, wykonaj powolny skłon do boku i wyciągnij daleko rękę. Głęboko oddychaj i wytrzymaj 10 sekund. Powtórz ćwiczenie na drugą stronę.
Ćwiczenie nr 7: Pozostając w pozycji stojącej, wznieś z wdechem ręce ku górze. Następnie wykonaj powolny skłon w przód z długim wydechem.
Każde ćwiczenie wykonaj 10-12 razy.
Fizjoterapeuci i naukowcy są zgodni: regularna 30-minutowa aktywność fizyczna daje ulgę obolałemu kręgosłupowi. Podobne zalecenia wydaje także Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Krajowe Rekomendacje Prozdrowotnej Aktywności Fizycznej, polecające seniorom wykonywanie ćwiczeń przynajmniej 5 razy w tygodniu. Osoby początkujące mogą zacząć od 2-3 treningów na tydzień, pamiętając, by się nie przeforsować.
Przydatne linki filmików z przykładami ćwiczeń:
https://www.youtube.com/watch?v=vFF0sENTJr4
https://www.youtube.com/watch?v=Y66P1vQudjc