-Posty/Porady/Ogłoszenia - O nas - Zaloguj się

Powrót

Tytuł:Udar cieplny (udar słoneczny)
Opublikowany 12 lipca 2023 23:41 przez PawełA

Udar cieplny, określany inaczej porażeniem cieplnym, jest skutkiem przegrzania organizmu. Szczególnym jego rodzajem jest udar słoneczny, czyli przegrzanie głowy wskutek silnego nasłonecznienia. Z udarem cieplnym spotykamy się wtedy, gdy organizm ma utrudnione lub wręcz uniemożliwione oddawanie nadmiaru ciepła (np. w przypadku zbyt intensywnego plażowania, w gorącej kąpieli, w gorącym, wilgotnym powietrzu itp.).

Czym jest udar słoneczny, cieplny?

Udar cieplny to reakcja organizmu na przegrzanie, które występuje gdy organizm nie jest w stanie odprowadzić zgromadzonego w nadmiarze ciepła. W momencie, gdy temperatura wewnątrz ciała przekracza 40 stopni Celsjusza, dochodzi do zmian w komórkach i tkankach, chociaż z reguły na pierwszy plan zauważalne są objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Rozpoczyna się proces denaturacji białek i uszkodzenia fosfolipidów błon komórkowych. Udar cieplny jest szczególnie groźny u małych dzieci, u których nie rozwinęły się dostatecznie mechanizmy termoregulacji. Również osoby starsze oraz z dolegliwościami układu krążenia lub zażywające preparaty antyhistaminowe, neuroleptyki, są bardziej narażone.

Udar cieplny — zapobieganie

W zapobieganiu udarowi cieplnemu najważniejsze jest:

1. w dni upalne i słoneczne noszenie lekkich i przewiewnych ubrań odpowiednich do warunków pracy,
2. zapewnienie odpowiedniej (stałej) wentylacji przegrzanych pomieszczeń pracy,
3. zaopatrzenie personelu, zwłaszcza pracującego w dni upalne lub w przegrzanej atmosferze, w dostateczną ilość chłodnej wody do picia,
4. noszenie nakrycia głowy podczas pracy w warunkach dużego nasłonecznienia.

Inną postacią udaru cieplnego jest udar, który pojawia się wskutek wysiłku fizycznego wykonywanego w wysokiej temperaturze. Ten rodzaj udaru dotyka najczęściej osoby młode, które intensywnie uprawiają sport, a także żołnierzy. W odróżnieniu od klasycznego udaru występuje większe ryzyko wystąpienia rabdomiolizy i w konsekwencji ostrej niewydolności nerek.

Inną postacią udaru cieplnego jest udar, który pojawia się wskutek wysiłku fizycznego wykonywanego w wysokiej temperaturze. Ten rodzaj udaru dotyka najczęściej osoby młode, które intensywnie uprawiają sport, a także żołnierzy. W odróżnieniu od klasycznego udaru występuje większe ryzyko wystąpienia rabdomiolizy i w konsekwencji ostrej niewydolności nerek.

Wystąpieniu udaru cieplnego sprzyja nieodpowiednie ubranie (zbyt ciepłe i nieprzewiewne) oraz odwodnienie. Należy podkreślić, że wytrzymałość różnych osób na podwyższoną temperaturę jest różna, dlatego nie wszyscy pracujący w tych samych warunkach zapadają na udar cieplny.

Udar cieplny — objawy

Podczas porażenia cieplnego skóra twarzy w łagodniejszych przypadkach jest zaczerwieniona, w cięższych zaś blada. Pojawiają się obfite poty, chory odczuwa nudności i ogólne osłabienie, chód jego staje się chwiejny, niepewny, mowa niekiedy niewyraźna i bełkotliwa, przed oczyma pojawiają się mroczki.

W przypadku udaru cieplnego oprócz wyżej wspomnianych symptomów, występują:

1. bardzo silne bóle i zawroty glowy
2. gorączka
3. dreszcze
4. przyspieszone ttno
5. niekiedy suchość skóry,
6. zwiotczenie mięśni,
7. ogólny niepokój,
8. nudności, a nawet wymioty,
9. często zaczerwienienie aż do oparzenia, rzadziej odsłoniętych części ciała.

Objawy te w zależności od stopnia nagrzania lub nasłonecznienia, mogą wykazywać różny stopień nasilenia.

Udar cieplny — postępowanie

Jak należy się zachować w przypadku wystąpienia udaru cieplnego?

1. Pacjenta, który jest przytomny, należy odprowadzić, a nieprzytomnego wynieść do chłodnego, zacienionego i przewiewnego miejsca.
2. Konieczne jest zapewnienie dostępu chłodnego powietrza do skóry przez rozluźnienie i rozpięcie ubrania oraz bielizny.
3. Przy dużym osłabieniu należy pacjenta odpowiednio ułożyć w miejscu chłodnym i przewiewnym: gdy twarz jego jest zaczerwieniona — w pozycji półsiedzącej, natomiast gdy twarz jest blada — tak, aby głowa znajdowała się niżej od tułowia.
4. Zaleca się stosowanie chłodnych okładów z wody lub lodu (zwłaszcza na głowę i klatkę piersiową).
5. Przytomnym pacjentom zaleca się podawać: a) dużo chłodnych płynów do picia (często, w małych porcjach, najlepiej chłodną wodę z niewielką ilością soli), b) chłodną kawę lub herbatę.
6. Bezwzględnie wezwać pomoc medyczną.
7. W przypadku zatrzymania krążenia resuscytację krążeniowo-oddechową należy prowadzić do przyjazdu ratowników medycznych i/lub lekarza.

Najważniejsze jest jak najszybsze ochłodzenie chorego, aby zahamować szkodliwe działanie ciepła i zmniejszyć ryzyko potencjalnej śmierci. Dawniej osoby z udarem cieplnym chłodzono przy pomocy bardzo zimnej wody. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie, ponieważ zimna woda wywołuje dreszcze, a to z kolei zwiększa produkcję ciepła przez organizm. Dodatkowo zanurzenie w zimnej wodzie może doprowadzić do obkurczenia naczyń podskórnych, co w konsekwencji zaburza odbiór wewnętrznego ciepła przez skórę. Woda powinna być więc chłodniejsza, ale nie bardzo zimna.

1 comment