Menopauza jest okresem w życiu kobiety pojawiającym się przeciętnie w wieku 45-55 lat. Jest związana z zatrzymaniem cyklu miesięcznego, co wiąże się z zanikiem aktywności pęcherzyków jajnikowych i zmniejszeniem wydzielania estrogenów. Zmniejszona ilość estrogenów odpowiada za charakterystyczne w tym okresie objawy klimakteryczne, do których należą między innymi:
W okresie menopauzalnym bardzo często następuje także rozwój osteoporozy, co jest konsekwencją niedoboru estrogenów.
Pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa L.) to roślina pochodząca z Ameryki Północnej. Jej surowcem zielarskim są kłącza zebrane jesienią, a składnikiem aktywnym – glikozydy triterpenowe (acteina, deoksyacteina, cimigozyd, cimicifugozyd), które wiążą się z receptorami estrogenowymi i hamują wytwarzanie hormonu luteinizującego (LH), co skutkuje zahamowaniem objawów charakterystycznych dla menopauzy takich jak uderzenia gorąca czy obfite pocenie się. Pluskwica groniasta zawiera również inne składniki takie jak kwasy organiczne (kwas ferulowy, kwas izoferulowy, kwas kawowy) i alkaloidy, a także garbniki i fitoestrogeny. Zaobserwowano także pozytywny wpływ pluskwicy na przebieg osteoporozy pojawiającej u kobiet w wieku menopauzalnym. Powyższe właściwości czynią z niej składnik wielu preparatów w postaci kapsułek i tabletek, które łagodzą objawy w okresie menopauzy.
Soja zwyczajna (Glycine max L.) to roślina pochodząca z Azji Południowo-Wschodniej, gdzie uprawiana jest od tysięcy lat. Surowcem są nasiona soi, które są bogate w związki z grupy izoflawonów, odpowiadających za jej działanie fitoestrogenne. Główne związki biologicznie czynne to genisteina, genistyna, daidzeina, daidzyna, biochanina, które to mają łagodzić objawy charakterystyczne dla okresu menopauzy. Wykazano także ich działanie przeciwnowotworowe, gdyż mogą zapobiegać rakowi sutka dzięki właściwościom estrogennym. Genisteina dodatkowo zwiększa gęstość tkanki kostnej, co jest istotne w przypadku osteoporozy pojawiającej się u kobiet w okresie menopauzy.
Koniczyna czerwona (Trifolium pratense L.) to roślina szeroko rozpowszechniona w Europie, w Polsce bardzo pospolita. Jest ona źródłem izoflawonów (genisteina, daidzeina, biochanina A, formononetyna), które ze względu na swoje właściwości fitoestrogenne może znaleźć zastosowanie w łagodzeniu objawów w przebiegu menopauzy. W Polsce to popularny składnik dostępnych w aptekach preparatów na menopauzę.
Niepokalanek pospolity (Vitex agnus casts L.) występuje głównie w rejonach śródziemnomorskich – południowej Europie i Północnej Afryce, a także Azji Zachodniej. Surowcem są dojrzałe owoce, a składniki aktywne to diterpeny, irydoidy glikozydowe, flawonoidy lipofilne, olejki eteryczne. Stosowany jest w zespole napięcia przedmiesiączkowego, nieregularnych cyklach, także w zmniejszaniu dolegliwości charakterystycznych dla okresu menopauzy.
Len zwyczajny (Linum usitatissinum L.) to roślina pochodząca z Bliskiego Wschodu, szeroko uprawiana także w Polsce. Surowcem są nasiona lnu szeroko wykorzystywane w lecznictwie, także w przypadku menopauzy, ze względu na zawartość lignanów lnianych – podejrzewa się, że wywierają one efekt estrogenowy.
Maca (Lepidium mesenii L.) to roślina pochodząca z terenów Ameryki Środkowej, szeroko wykorzystywana w łagodzeniu objawów menopauzy w Australii. Za jej działanie fitoestrogenne odpowiada β-sitosterol. Stosowana jest do zwalczania uderzeń gorąca, suchości pochwy czy zapobiegania osteoporozy.
Pieprz metystynowy, Kava Kava (Piper methystium L.) jest szczególnie wykorzystywany w medycynie ludowej w krajach Południowego Pacyfiku, jako surowiec przeciwlękowy, badany także w kierunku zwalczania objawów menopauzy.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum L.) to roślina występująca praktycznie na całym świecie, bardzo pospolita w Polsce. Wykorzystywany w medycynie, może być stosowany wspomagająco w okresie menopauzy, ponieważ poprawia nastrój i działa uspokajająco dzięki zawartości związków takich jak hiperycyna i hiperforyna.
Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra L.) to roślina lecznicza znana od wieków. Uprawiana w wielu rejonach świata, pochodząca z rejonów Europu Południowej i Azji. Jest źródłem izoflawonów i kwasu glicyretynowego, a także β-sitosterolu wykazującego działanie estrogenne. Może obniżać ryzyko zachorowania na nowotwory piersi oraz wspomagać leczenie osteoporozy.
Podsumowując, istnieje wiele surowców roślinnych znajdujących zastosowanie w leczeniu objawów menopauzy. W Polsce najczęściej spotykane w preparatach na menopauzę są pluskwica groniasta, soja oraz czerwona koniczyna, które dobrze sprawdzają się w łagodzeniu objawów tej przypadłości. Należy jednak pamiętać, że podobnie jak wszystkie surowce roślinne, powinny być one stosowane z umiarem.
Brak komentarzy.